Kolory we wnętrzach - co wpływa na ich postrzeganie

Kolory we wnętrzach - co wpływa na ich postrzeganie [fot.: Dekoral]

kliknij aby powiększyć

Kolory pełnią w naszym codziennym życiu ważną rolę. Postrzeganie barw jest jednak subiektywne i zależy od kilku czynników. Dlatego dobry fachowiec powinien uwzględniać parametry takie jak rozmiar, proporcje i przeznaczenie pomieszczenia oraz ilość i rodzaj padającego w nim światła.

Jak widzimy barwy?

Barwa jest wrażeniem. Mózg człowieka rozpoznaje ją, kiedy oko odbiera fale elektromagnetyczne z zakresu około 380nm do 780nm. Poszczególne długości fal odpowiadają konkretnym barwom. Indywidualna wrażliwość na barwy, tzn. sposób ich postrzegania, zależy od liczby komórek światłoczułych w oku. Człowiek jest w stanie rozróżnić do 10 milionów kolorów, na podstawie trzech podstawowych zakresów: czerwonego, żółtego i niebieskiego. Ich odpowiednie łączenie tworzy paletę barw.

Co jeszcze wpływa na postrzeganie kolorów?

Jednym z czynników są właściwości spektralne powierzchni, czyli innymi słowy jej zdolność do odbijania poszczególnych długości fal światła, decydująca o absorpcji konkretnych kolorów.

Znaczenie ma również rodzaj oraz intensywność oświetlenia. Przedmioty wyglądają zupełnie inaczej, w zależności od tego czy pada na nie mocne światło, czy też znajdują się w cieniu. Różne rodzaje oświetlenia (światło dzienne, światło żarowe, światło fluorescencyjne, światło diodowe) wizualnie podzielić można na generujące światło ciepłe lub chłodne.

Kierunek obserwacji ma znaczenie zwłaszcza w przypadku powierzchni posiadających połysk, nie wpływa natomiast na farby dające matowy efekt.

Istotne są też jasność i kolor tła. Przedmiot znajdujący się na jasnym tle będzie wydawał się ciemniejszy, niż taki sam umieszczony w ciemnym otoczeniu. Podobnie barwa zestawiona z inną, bardziej intensywną - będzie wydawała się bledsza niż przy chłodnym odcieniu.

Naturalny System Barw NCS

NCS to najpopularniejszy system klasyfikacji kolorów. Do innych klasyfikacji wizualnych możemy zaliczyć także DUN oraz Munsell. NCS opiera się na czterech barwach chromatycznych ułożonych na kole: żółtej, czerwonej, niebieskiej i zielonej oraz dwóch achromatycznych: białej i czarnej umieszczonych poza kołem.

Kolory podstawowe dzielą koło na cztery równe części, co 90 stopni. Dzięki temu z łatwością możemy określić udział procentowy barw podstawowych w pochodnych, np.Y90R oznacza, że składa się ona w 90% z czerwieni i w 10% z żółci (Y – yelloow, R - red).

Biel i czerń znajdują się poza kołem. Określają one odcień. Np. oznaczenie S 20 30 pokazuje, że stopień sczernienia, czyli dodatek procentowy czerni wynosi 20%, natomiast stopień nasycenia lub też chromatyczności – 30%.

Dobór koloru do pomieszczenia

Wybierając kolor wnętrz musimy brać pod uwagę oświetlenie. I tak, jeśli nie chcemy tworzyć zbyt dużego kontrastu kolorystycznego, pomieszczenia przechwytujące dużą ilość promieni słonecznych wymagać będą stonowanych barw. W pokojach z niewielką ilością światła dziennego można używać kolorów cieplejszych, ożywiających wnętrze. Istotny będzie także odpowiedni dobór sztucznego oświetlenia. Ciepłe światło ożywia barwy ciepłe, a zimne tłumi i nadaje im odcienia szarości. I odwrotnie, światło zimne wzmacnia barwy chłodne, a tłumi ciepłe. Ciemne i intensywne kolory wymagają mocnego światła. Zazwyczaj barwy ciemne stosujemy w pomieszczeniach używanych rzadko, głównie wieczorem.

Za pomocą kolorów możemy też modelować pomieszczenie, pamiętając, że barwy intensywniejsze wizualnie przybliżają nam przedmiot, natomiast jasne i chłodne – oddalają. Dlatego też w małych pokojach lepiej jest użyć pasteli i jaśniejszych odcieni, natomiast duże spokojnie możemy pomalować ciemnymi i intensywnymi kolorami.

Color PRO

Precyzyjny dobór barw umożliwia oparty m.in. o zaawansowane technicznie koloranty system Color PRO opracowany specjalnie dla produktów marek Sigma Coatings i Dekoral Professional. System obejmuje wiele wzorników barw, m. in.: Color PRO (680 kolorów), wzornik fasadowy Sigma Facade Selection (226 kolorów) oraz wzornik Sigma Color System C21.3 (1950 kolorów z wzornika NCS, 185 kolorów z palety RAL, a także 36 kolorów o połysku metalicznym Sigmulto Metalic). Większa trwałość wyrobów lakierowych osiągnięta została za sprawą nowych kolorantów syntetycznych High Solid oraz pigmentów nieorganicznych, odpornych na warunki zewnętrzne. Dzięki nim możliwe stało się także uzyskanie nieosiągalnych do tej pory barw, m.in. oryginalnych odcieni fioletu, czerwieni czy koloru niebieskiego. Wyposażone w wyspecjalizowane oprogramowanie dozowniki, gwarantują z kolei bardzo dokładne odwzorowanie kolorów. Tym samym możliwości precyzyjnego kształtowania kolorystyki detalu w architekturze, wzbogacone zostały o zaawansowane i łatwo dostępne narzędzie. Z systemu Color PRO skorzystać można w ponad stu punktach w całym kraju.

Psychologia kolorów

Psychologowie udowodnili, że kolory mają olbrzymi wpływ na nasze samopoczucie i zachowanie, dlatego tak ważny jest ich dobór. Dzieje się tak dlatego, że widząc daną barwę, oko przesyła impuls nerwowy do mózgu, który z kolei stymuluje odpowiedni narząd do wywołania reakcji hormonalnej.

I tak żółty pobudza do myślenia, inspiruje i pomaga panować nad emocjami oraz podejmować decyzje, a także wnosi radość i rozładowuje napięcie. U niektórych może jednak wywoływać irytację, nie powinny go stosować osoby niestabilne i wrażliwe na krytykę.

Do działania pobudza także biały. Łagodzi też stres i daje poczucie swobody, dlatego chętnie otaczają się nim osoby dynamiczne. Jednocześnie może potęgować uczucie samotności i pustki.

Atmosferze relaksu sprzyja różowy, kolor osób pewnych siebie, lubiących ryzyko, ale też spragnionych miłości. Niewskazany dla niedojrzałych emocjonalnie, których może przygnębiać.

Pomarańczowy to kolor optymizmu, motywacji i kreatywności, ale może też wywoływać samotność i zagubienie.

Czerwony przeznaczony jest dla osób przemęczonych, spragnionych sukcesu, jest symbolem ciepła, miłości i odwagi. Wywołuje też gwałtowne reakcje – bunt, przekorę, namiętność i agresję, dlatego niewskazany jest dla choleryków.

Niebieski jest najsilniejszym antyseptykiem, działa znieczulająco i przeciwzapalnie. Uspokaja, koi nerwy, wprowadza głęboki sen, sprzyja samodzielności, ale może też potęgować uczucie przygnębienia.

Fiolet łagodzi zmęczenie i stres. Niepolecany tym, którzy są samotni i mają niską samoocenę.

Zieleń daje poczucie bezpieczeństwa i uspokaja, a wręcz sprzyja lenistwu. Dlatego zaleca się go osobom nadmiernie aktywnym, potrzebującym wyciszenia.

Brąz to kolejna barwa natury, dająca bezpieczeństwo, jednak nie powinni jej używać ludzie zamknięci w sobie.

Czerń działa inspirująco, wspiera trwanie przy własnym zdaniu. Pomocny jednostkom niezależnym, opanowanym, pełniącym funkcje kierownicze. Może także sprzyjać alienacji.